Arapska medicina

U srednjem vijeku, koji započinje raspadom Zapadnog Rimskog Carstva, dolazi do uništenja i nestanka mnogih materijalnih, ali i duhovnih vrijednosti antičke civilizacije Rima i Grčke.

Tokom svojih pobjedničkih pohoda u VII. i VIII. stoljeću, Arapi su sačuvali sve što su smatrali lijepim i vrijednim. Klasična grčka djela počinju se prevoditi na arapski. Tako su sačuvali mnoga djela Galena i Hipokrata, ali i mnogi drugi izumi značajni za zapadnu civilizaciju. Sva vrednija naučna djela iz područja matematike, medicine, astronomije, fizike i filozofije prevodili su na arapski jezik što je omogućilo daljnje razvijanje nauke. 

Glavna zasluga je arapske civilizacije tog vremena je prenošenje grčko-rimskih tekovina na istok; gdje su ih upotpunili vlastitim iskustvom i opet ih predali zapadu koji ih je u međuvremenu izgubio.

Evropa se prvi put upoznala s grčkom medicinom preko arapskih prevoda.

U svom razvoju arapska medicina u najranijoj fazi prolazi kroz demonističku fazu, koja traje do pojave Muhameda kada ulazi u religioznu, a poslije i u naučnu fazu i širi se u svim zemljama koje Arapi osvajaju.

Tradicionalna arapska medicina se temeljila na indijskom, perzijskom, rimskom, grčkom i sirijskom medicinskom znanju. 

Napredak i bujanje arapskih medicinskih institucija je počelo u IX. vijeku u Siriji i Perziji, zemljama s bogatim istorijskim nasljeđem babilonske medicine. Medicinske škole postoje u gradovima Nisibisu i Edesi. Škole se u 762. god. sele u Bagdad.

Abu Bakr Muhamed ibn Zakarija al Razi poznat i kao arapski Galen

Abdul Kasim

Djela Hipokrata i Galena prevode se na arapski jezik. Najpoznatiji je prevodilac Hunain ibn Izak (809.-877.). U VII vijeku počinju stvarati vlastita djela na početku kompliacije, a u X vijeku počinje najplodnije doba arapske medicine. 

Rhazes ili Abu Bekri Muhamed ibn Zakarija al-Rasi, 850.-933. iz Perzije, živio je u Bagdadu i radio kao liječnik i upravnik bolnice. 

Izdao je medicinsku enciklopediju od 226 dijelova grčkih i arapskih autora «Sadržaji». Djelo je puno njegovih vrlo dobrih opažanja. Drugo djelo mu je «Kitab al Mansuri» (ćiitab) u 10 knjiga o kozmetici, toksikologiji, kirurgiji.
Najpoznatije mu je djelo o boginjama i ospicama jer ih prvi razlikuje. Protivi se svakom praznovjerju i šarlatanstvu. Rhazes je prvi priredio sumpornu kiselinu, a u fizici je hidrostatičkom vagom ispitivao specifične težine.

Abul -Kasim ili Abu al-Qasim Khalaf ibn al-Abbas Al-Zahrawi (umro 1013. g.) iz Kordobe autor je medicinske enciklopedije Al Tasrif. 

Hirurški instrumenti opisani u Al Tasarif-u

U prvom dijelu je obrađena medicina, a u drugom hirurgija. Iz njegovih djela o hirurgiji vidljivo je da su se arapski liječnici služili kauterom (usijano željezo), a ne nožem, te da su podvezivali krvne žile. Opisan je i prvi put slučaj vanmaterične trudnoće. 

Najpoznatiji je botaničar i farmakolog arapskog svijeta je Ibn-al-Baitar al-Malaqi.

Na području anatomije Arapi nisu postigli ništa značajno jer iz vjerskih razloga nisu radili sekciju.

Unaprijedili su alhemiju i dijalektiku. Gradili su bolnice i apoteke, a kao neku vrstu socijalne medicine i kuće ya uboge..

Od kliničkih grana najviše su unaprijedili okulistiku. Ali ibn-Isa opisuje u svojoj knjizi Dhakhirat al-Kahhalin (Priručnik za oftalmologe) 130 različitih očnih bolesti, a proučavali su i optiku. 

Likvidacijom galenizma u XVI vijeku gotovo da je ukinuta i zaboravljena i arapska medicina.