Wilhelm Conrad Röntgen

Lennep, 27. marta 1845. - München, 10. februara 1923.), njemački fizičar

Studirao je na univezitetu u Utrechtu, Holandija, zatim na ETH u Zürichu gde je diplomirao mašinstvoo. Godine 1869. doktorirao je na Univerzitetu u Zürichu.

Rendgentski zraci, kao i rendgen, medicinski uređaj koji omogućava doktorima i naučnicima da vide kosti i druge strukture unutar ljudskog tijela, proglašeni su za najvažnije otkriće modernog doba, pokazala je anketa britanskog Science Museum-a iz Londona.

Možda nisu najvažnije otkriće, ali je sigurno Rendgen zraci su zraci koji su promjenili medicinsku dijagnostiku.

Viljem Rentgen

Jedna od prvih radiografija (rendgenska slika) koje je Röntgen snimio, šaka, vjerovatno gospođe Röntgen

Postoji pogrešno uvjerenje da je Rentgen x-zrake pronašao slučajno.

Slučaj je bio samo utoliko što je zastor barijum platinacijanida koji je pripremio za jedan od narednih eksperimenata zasvijetlio prije nego što je bio upotrijebljen.
U toku 1895. Rendtgen je poput brojnih fizicara ispitivao efekte visokog napona na električno pražnjenje u razrjeđenim plinovima u vakuumskim cijevima. Krajem te godine već su se ispitivali efekti katodnih zraka van vakuumskih cijevi. U pripremi jednog od takvih eksperimenata testirao je aparaturu u mraku i primijetio je nekakvo svjetlucanje na stolu, metar od aparature, kadgod uključi visoki napon. Pošto se u ponovljenim pokušajima desilo isto, upalio je šibicu i shvatio da svjetlucanje dolazi od barijum platinocijanida koji je tu bio odložen čekajuci neki od sljedećih eksperimenata.
Röntgen je nagadao da se radi o novoj vrsti zraka (katodne zrake su već bile poznate). Sljedećih nekoliko sedmica je jeo i spavao u laboratoriju neprekidno ispitujući osobine novih zraka koje je privremeno nazvao x-zrake, koristeci matematicko oznacavanje za nepoznatu veličinu. Mada su kasnije zraci kada je postao poznat po njemu dobili ime rendgenske zrake, on je radije koristio izraz x-zrake.

Pokrivajuci Hitorfovu cijev na raznim mjestima ustanovio je da x-zraci polaze baš sa onog mesta na koje padaju katodni zraci (brzi elektront). Osim toga, otkrio je da skreću u magnetnom polju. Ustanovio je da djeluju na fotografsku ploču, prolaze kroz različite materijale i ioniziraju zrak kojim prolaze.

Konstruisao je rendgenske cijevi s konkavnom katodom i platinskom antikatodom i napravio prvi Rendgen aparat.

Rendgenova otkrića vrlo brzo su se pročula u svijetu.

Čuveni “The New-York Times” je u januaru 1896, u svom odeljku o fotografijama, objavio vijest o Rentgenovom otkricu, a na Odsjeku za fiziku slavnog Masacusetskog Instituta za Tehnologiju (MIT) bili su u stanju krajem januara iste godine da reprodukuju Rendgenove rezultate.

Pored toga, vizualizacija (imaging) ljudskog skeleta bila je prikazana na skupu Bostonskog medicinskog društva u aprilu 1896.

Otkrivanje puščanog zrna u tijelu ranjenika pomoću jednostavnih rendgen aparata prvi put je korišćeno 1898. godine u Špansko-Američkom ratu, a kasnije masovno u Prvom svjetskom ratu.

Rendgen je i poslije svog otkrića i poslije dobijanja najvećeg priznanja (prva Nobelova nagrada za fiziku, 1901. godine) nastavio da se bavi prirodom zračenja koje je otkrio.

Traganje za pravom prirodom X zracenja bilo je sastavni deo burnog razvoja fizike u prve dvije decenije XX. vijeka. Na kraju se ispostavilo da je X zračenje u stvari elektromagnetno zračenje, isto kao i vidljiva svjetlost, ali sa mnogo manjim talasnim dužinama.

Sam Rendgen, ne poznajući još dovoljno štetna dejstva x-zraka, ozračen je, kao i njegovi saradnici. Umro je 1923 u Minhenu.

Trebalo je vremena da se štetno dejstvo x-zračenja utvrdi, što je pošlo za rukom Antoanu-Onriju Bekerelu (Antoine-Henri Becquerel, 1852-1908).